We zitten aan tafel, buiten in de tuin waar twee honden en vier kippen rondscharrelen. Gertrude wijst naar het groene dak van haar schuurtje. “Dat is een sedumdak, een laag met verschillende soorten watervasthoudende vetplantjes”. Gertrude heeft het sedumdak binnen een uur gelegd, samen met Tamara van Dijk van Het Groene Loket en Lilian Voshaar van het Natuur&Milieuteam Zuid. “Het was heel makkelijk, een beetje vergelijkbaar met het leggen van een grasmat.” De kosten: ongeveer 160 euro voor een schuurtje van 6 m², inclusief subsidie van de gemeente.

Verstening en vergrijzing 

Gertrude maakt zich zorgen om de verstening en ‘vergrijzing’ van Amsterdam: het ziet er op veel plaatsen grauw uit, zeker voor mensen die niet op de begane grond wonen en uitkijken op grijze daken en stenen binnentuinen. Groene daken kunnen helpen. Daarbij werkt een groen dak verkoelend, lucht-filterend en geluid-dempend. Bovendien beschermt de sedumlaag je dak en is het goed voor de biodiversiteit.

Subsidie

Gertrude vertelt dat er wel subsidie beschikbaar was voor groene daken, maar alleen als de oppervlakte van het dak minimaal 30 m² was. En dat halen veel bewoners van De Pijp niet met hun schuurtjes. Daarom startte ze het initiatief Groene Schuurtjes en diende samen met Natuur&Milieuteam Zuid en Het Groene Loket een plan in bij Buurtbudget Zuid. Met succes: ze kreeg 5.000 euro om het plan te realiseren. Door dit initiatief konden bewoners met kleinere schuurtjes toch subsidie krijgen voor een groen dak. In twee rondes kwamen er 180 aanmeldingen.

Succes

Waarom denkt Gertrude dat dit initiatief zo’n succes is? “Het is laagdrempelig en bewoners hoeven zelf niet eerst van alles uit te zoeken. Ze moeten er natuurlijk wel wat voor doen, zoals formulieren invullen en het sedumdak leggen, maar het uitzoekwerk is al gebeurd,” aldus Gertrude. “Het helpt ook als er een beetje een buurtgevoel is.” Verder is de communicatie belangrijk. De aantrekkelijk uitziende flyer voor het initiatief geeft duidelijke uitleg over Groene Schuurtjes én heeft een model van een groen schuurtje dat je in elkaar kunt knutselen. Professioneel, maar met een knipoog dus. 

Ambities

Wat Gertrude nog wel jammer vindt, is dat daken minimaal vijf jaar oud moeten zijn om mee te mogen doen. “Het is begrijpelijk omdat je zo voorkomt dat grote projectontwikkelaars het budget opmaken. Maar het zou mooi zijn als er een ronde komt waarin bewoners met een uitbouw of schuurtje jonger dan vijf jaar ook mee kunnen doen.” Gertrude hoopt dat de gemeente in een volgende ronde door het succes van Groene Schuurtjes een uitzondering wil maken op de regel. Verder zou Gertrude graag zien dat ook grote daken in de buurt, zoals van supermarkten en garages, groen worden. Deze bedrijven zijn net zo goed onderdeel van de buurtgemeenschap. 

De tekst gaat verder onder de foto.

Buurtcomposteren

Gertrude wil zich ook inzetten voor een ander initiatief: buurtcomposteren. De wormenhotels, een initiatief van Peter Jan Brouwer, zijn een groot succes, maar er is meer mogelijk. Zo staat in Amsterdam Oost al vier jaar een ondergrondse container voor groente-, fruit-, en tuinafval (GFT). Dit initiatief werkt met dezelfde principes als de wormenhotels en blijkt ook een succes te zijn. Een groot voordeel van zo’n container is dat je die maar één tot twee keer per jaar hoeft te legen. En de container is ondergronds, dus neemt minder ruimte in op straat. Gertrude zou graag willen dat er op drie plekken in haar Frans Halsbuurt zo’n container komt. Het zou leuk zijn als de horeca mee zou kunnen doen, vindt Gertrude, die zelf een cateringbedrijf heeft. “Mensen zijn geneigd om mee te doen als je echt iets samen met de buurt doet. En je zou bijvoorbeeld de compost kunnen verkopen via De Aanzet, een buurtwinkel met biologische groenten, fruit en levensmiddelen.”

Denken in oplossingen

Nieuwe initiatieven, zoals een ondergrondse GFT-container, gaan vaak gepaard met onzekerheden. En dat maakt het soms lastig voor de gemeente om dergelijke initiatieven te steunen. “Er worden al snel allerlei beren op de weg gezien. Gemeenteambtenaren moeten dan wel het lef hebben om ja te zeggen tegen buurtinitiatieven. Het gaat om denken in oplossingen,” aldus Gertrude. 

Tips van Gertrude

Tot slot: heeft Gertrude nog tips voor bewoners die een initiatief willen starten? Gertrude: “Houd het laagdrempelig en vriendelijk. Werk samen met partijen die relevante kennis en ervaring hebben en laat zien met wie je samenwerkt om vertrouwen te wekken. Zorg voor goede communicatie en kijk of je het buurtgevoel kunt stimuleren. Want uiteindelijk is de buurt de basis.” 

Links en meer informatie

• De laatste ronde voor het aanmelden voor Groene Schuurtjes is op dit moment afgelopen. Maar wil je op de hoogte blijven, volg dan Groene Schuurtjes op Facebook en check regelmatig de website van NMT Zuid.
• Interview in het Parool met Gertrude 
• Het Groene Loket
• Filmpje over de pilot met de ondergrondse wormencontainer in Amsterdam Oost 4 jaar geleden
• Gertrudes cateringbedrijf The Eet-team

Foto’s: Studio Huib van Wersch